Geld is een algemeen geaccepteerd ruilmiddel en rekeneenheid dat waarde symboliseert, uitdrukt en bewaart.
📖 Tijdens de Week van het Geld 2025, georganiseerd door Wijzer in geldzaken, publiceren wij een reeks blogs over (digitaal) geld. Je leert wat geld is, hoe het werkt en hoe je het slim gebruikt. Het thema is: “Hoe maak jij je gelddromen waar?”
Geld lijkt iets heel normaals én iets fundamenteels. Maar dat is het niet voor iedereen. Sommige mensen groeien op met geld, zien dagelijks cash en hebben al bij hun geboorte een bankrekening. Anderen hebben nog nooit een biljet gezien of kunnen niet eens bij een bank terecht. We gebruiken geld om boodschappen te doen of ons haar in model te laten knippen. Maar ook om onze schulden te betalen of waarde op te slaan in bijvoorbeeld goud, huizen, aandelen of cryptocurrencies.
Maar wat is geld nou eigenlijk en hoe werkt het? Kan je überhaupt je dromen waarmaken met geld? En hoe doe je dat?
Wat is geld nou écht?
Zoals bovenstaande definitie omschrijft, is geld een middel dat bijna iedereen gebruikt. Je kunt ermee betalen, de waarde van dingen vergelijken en het sparen voor later.
Dit is wat Wijzer in geldzaken zegt over geld ⤵️
Geld moet voldoen aan een aantal voorwaarden om officieel als geld geaccepteerd te worden. Het heeft ook een aantal bijzondere eigenschappen en specifieke functies. Hieronder een overzicht van de verschillen:
| Categorie | Beschrijving | Wat het inhoudt |
| Functies van geld | Waarvoor geld gebruikt wordt | 1. Ruilmiddel – Makkelijk kunnen betalen
2. Rekenmiddel – Waarde van goederen uitdrukken 3. Waardevast middel – Waarde opslaan |
| Eigenschappen van geld | De kenmerken die geld goed laten functioneren | 1. Duurzaam – Gaat lang mee
2. Deelbaar – Op te splitsen in kleinere eenheden 3. Handzaam – Makkelijk mee te nemen en over te dragen 4. Schaarste – Niet onbeperkt beschikbaar |
| Voorwaarden voor geld | De criteria waaraan iets moet voldoen om als geld te worden geaccepteerd | 1. Algemene acceptatie – Moet breed erkend worden als betaalmiddel
2. Vertrouwen – Mensen moeten geloven in de waarde 3. Wettelijke of maatschappelijke erkenning – Overheden of gemeenschappen moeten het accepteren |
Door de geschiedenis heen heeft geld verschillende verschijningsvormen gekend. Maar hoe is het eigenlijk tot stand gekomen?
Hoe is geld ontstaan? Van ruilhandel tot digitaal geld
Geld is ontstaan als een oplossing voor een probleem in ruilhandel of barter. In vroege samenlevingen wisselden mensen goederen en diensten direct uit. Bijvoorbeeld: iemand gaf graan in ruil voor vis. Dit werkte alleen als beide personen iets hadden wat de ander op dat moment wilde. Dit heet een “dubbel toevallige vraag”, en dat kwam lang niet altijd voor.
Na ruilhandel heeft geld de volgende vormen aangenomen (van oud naar nieuw):
- Goederengeld – Om het ruilhandel probleem op te lossen, begonnen mensen waardevolle producten zoals zout, graan, thee, koeien, stenen en schelpen te gebruiken.
- Edelmetalen – Mensen ontdekten dat edelmetalen zoals goud en zilver beter dan geld werkten, omdat ze zeldzaam (schaars), deelbaar, herkenbaar en duurzaam (roestvrij) waren.
- Papiergeld – Banken begonnen bonnen, papieren certificaten en biljetten uit te geven die konden worden ingewisseld voor een hoeveelheid goud of zilver. Deze vorm van geld was lichter, makkelijker en veiliger te bewaren en vervoeren. In deze tijd ontstond de goudstandaard, waarbij papiergeld gekoppeld was aan de waarde van goud.
- Fiatgeld – Het ontstaan van het moderne geldsysteem, waarbij onze geldsoorten (valuta) geen intrinsieke waarde hebben maar worden gesteund door vertrouwen in de overheid. Fiatgeld is geld met waarde omdat mensen erop vertrouwen. Hiermee bepalen overheden de waarde van en hebben heel veel controle over ons geld.
- Digitaal geld – Tegenwoordig wordt in veel landen het meeste geld alleen elektronisch, dus digitaal (giraal) opgeslagen en overgemaakt. Je ziet het als cijfers op je bankrekening of betaalapp.
Met de opkomst van nieuwe technologie komen er alternatieven voor onze huidige geldsoorten. Bitcoin en andere cryptovaluta maken nu ook gedecentraliseerd digitaal geld mogelijk, zonder tussenkomst van en vertrouwen in controle-houdende banken of overheden.
💡 Wist je dat het logo van BTC Direct verwijst naar het stenen geld van Yap?
Hoe helpt geld je om je gelddromen waar te maken?
Geld is niet alleen een middel om te ruilen of te sparen, maar ook een handig middel om aan je toekomst te bouwen. Geld maakt je dromen niet waar, maar slim gebruik brengt je dichterbij. Je kunt het inzetten om dingen aan te schaffen die je leven wat gemak en welzijn bijbrengen. Bijvoorbeeld een eigen huis, scooter of auto kopen, zonder schulden leven, een eigen bedrijf starten of reizen en ervaringen opdoen.
Hier zijn manieren waarop jij geld slim kunt inzetten om dichter bij je (financiële) doelen te komen:
- Werken en bijverdienen – Door (bij)baantjes of freelance opdrachten te doen, bouw je je inkomen en vergroot je je financiële ruimte.
- Slim budgetteren – Door overzicht te houden over en bewust om te gaan met je inkomsten en uitgaven kan je je richten op je doelen. Hier is discipline en consistentie belangrijk.
- Sparen met een doel – Zet een deel van je geld apart voor een of meer van jouw dromen. Dit kan een laptop zijn, een studie, een stage in het buitenland of zelfs je (eerste) onderneming.
- Investeren in jezelf – Gebruik geld voor cursussen, trainingen, boeken of apparaten. Door jezelf te ontwikkelen vergroot je je kansen op meer inkomen.
- Passief inkomen opbouwen – Denk aan beleggen, een webshop of content maken. Dit kan op termijn geld opleveren zonder dat je er altijd actief voor hoeft te werken. Hiermee vergroot je op een slimme manier je financiële positie.
- Ondernemen vanuit een passie – Geld kan je helpen om iets te starten: een eigen dienst, een kledinglijn, een app of project waar jij enthousiast van wordt.
- Stap voor stap financiële vrijheid opbouwen – Hoe beter je leert omgaan met geld, hoe minder je ervan afhankelijk bent. Dat geeft ruimte om je eigen keuzes te maken in werk, studie en leven – én om stap voor stap je gelddromen waar te maken.
In de volgende blog lees je over het systeem waarin geld werkt en beweegt. Je ontdekt ook wat je moet weten om geld slim te gebruiken voor je doelen en dromen.
Wil je leren over het geld van de toekomst?
Doe dat dan bij ons 📚 👇🏾
Starten met cryptocurrencies
Geschreven door Nicole Wong-Swie-San